Generaliseren of specialiseren?

De oplettende lezer heeft me wellicht voorbij zien komen in Bedrijvig Oss. Op pagina 52 van de april 2019-editie werd de stelling ‘specialiseren of generaliseren’ voorgelegd. In maximaal zestig woorden werd ik geacht een antwoord te geven. Een mooie gelegenheid, maar eigenlijk zou ik meer dan zestig woorden willen wijden aan deze kwestie. En dus klim ik speciaal voor gelegenheid zelf nog eens in de pen!

“Specialiseren of generaliseren impliceert een keuze, maar juist de combinatie biedt kansen. Eerst generaliseren, dan specialiseren. Door te generaliseren en met een open blik naar je werkveld te kijken, ga je op zoek naar de aanwezige kansen. Door te specialiseren ga je vervolgens deze kansen benutten, en word je expert in jouw specifieke niche. Juist de combinatie is de kracht!” Dit was mijn antwoord op de bovengenoemde stelling.

Op zoek gaan naar de aanwezige kansen door met een open blik naar je werkveld te kijken. De eerste stap in het formuleren van jouw bedrijfsfilosofie en -strategie. Een simpel voorbeeld: Vrijwel elke sportliefhebber zal meegekregen hebben hoe Mathieu van der Poel recent op imponerende wijze de Amstel Gold Race won. De van oorsprong in België geboren Nederlandse veldrijder liet die dag als wegwielrenner al zijn tegenstanders achter zich. Een mooi voorbeeld van een professional die enkele jaren geleden kansen zag in een vergelijkbare discipline, en zichzelf hierin ging ontwikkelen.

Deze voorbeelden zijn gemakkelijk door te vertalen naar het werkveld. Denk bijvoorbeeld eens aan Philips. Ooit begon het bedrijf met één enkel product: de voor ons allen bekende gloeilamp. Door de markt en de bijbehorende behoefte continu in de gaten te houden, zorgde het bedrijf voor een enorme verbreding van het assortiment. Van radio’s tot scheerapparaten en van televisies tot tandenborstels; er was voor elk wat wils.

Ditzelfde voorbeeld bewijst waarom een mate van specialisatie noodzakelijk is. “Door te specialiseren ga je vervolgens deze kansen benutten, en word je expert in jouw specifieke niche”, het tweede deel van mijn antwoord op de stelling in Bedrijvig Oss. Waar Philips in eerste instantie ging generaliseren, ging het vervolgens specialiseren. Door de jaren heen heeft een groot deel van het assortiment afgestoten, en verkocht het bijvoorbeeld de afdeling Philips Lightning. Er was binnen het bedrijf een grote behoefte aan focus; er was behoefte aan specialisatie. Momenteel ligt de focus van het bedrijf op de verkoop van medische zorgtechnologie.

De reis van Philips is een mooi voorbeeld van een primaire generalisatie, gevolgd door specialisatie. Waar het bedrijf eerst veel kansen zag en vrijwel elke kans aanging, koos het tientallen jaren voor die specifieke niche waar men de meeste kansen in zag. Philips deed dit op grote schaal, maar ik ben ervan overtuigd dat elke ondernemer hier lessen van kan leren. Durf te verbreden, anticipeer op trends en zie kansen. Ga vervolgens leren én specialiseren om die kansen te benutten. Zo ben je de rest nét een stapje voor!